Off-road macerasına hazırlanmak için seçilen pistin şartları ve sürücünün acemi olup olmadığı büyük önem taşımaktadır. Off-road macerası öncesinde sürücünün hem aracı hem de yolda başına gelebilecek bütün sorunlara karşı kendisine yardımcı olacak olan alet ve ekipmanları hazırlaması gerekmektedir. Ayrıca off-road yapacağı araçta nasıl oturması, aracın direksiyonu nasıl tutması, aracı nasıl kullanması gerektiğini bilmelidir. Buna ek olarak off-road aracı ile ilgili terimleri ne kadar iyi bilir ise araca o kadar çok hakim olabilmektedir.
Off-Road Macerasına Hazırlanırken Yapılması Gerekenler Nelerdir?
Off-road hazırlığında yapılacaklar şu şekildedir:
- Seyahat planlaması yapılmalıdır. Off-road yapılacak olan günün hava durumu kontrol edilmelidir. Piste ya da halka açık bir alana mı gidileceğine karar verildikten sonra pist koşulları araştırılmalıdır. Adrenalin sevenler için zorlu pistler daha fazla tercih edilse de amatörler için oldukça zorlayıcı olabilmektedir.
- Off-road macerası sırasında tehlikeli bir problem ile karşılaşabilme ihtimali olduğu için en az bir kişi ile off-road yapılacağının paylaşılmasında yarar bulunmaktadır.
- Pist durumunun incelenmesi, daha keyifli bir sürüş yapılabilmesi için önemli olmaktadır. Kişinin kendisini hem yola hem de bölgeye karşı yabancı hissetmemesi gerekmektedir. Pist tercih etmeyenlerin off-road yapacakları bölgenin pistine ek olarak insanını da araştırmaları tavsiye edilmektedir.
- Off-road yapılacak olan aracın durumunun öncesinde kontrol edilmesi gerekmektedir. Lastik basıncı, lastik yapısı ve dilleri, şanzıman yağının seviyesi, motor yağı, fren sıvısı, radyatör soğutma sıvısı, mekanik eklemlerin durumu ve süspansiyon sisteminin yola uygunluğu atlanmadan kontrol edilmelidir. Aracın yakıt seviyesi ve akünün durumu da pist bitimine kadar idare edecek seviyede olmalıdır. Akü başlıklarının yerlerine iyice oturtulduğundan emin olunmalıdır.
- Sürüşün daha keyifli olması için yolda ihtiyaç duyulabilecek eşyalardan oluşan bir kişisel eşya kiti hazırlanmalıdır. Su, yiyecek, GPS cihazları, temiz kıyafet, iletişim araçları, harita, el feneri, ilk yardım çantası gibi eşyaların bulunduğu bir çanta hazırlamakta yarar bulunmaktadır.
- Acil durumların her birinin göz önünde bulundurulması ve buna yönelik fazladan alet ve yakıtın alınması gerekmektedir. Yedek lastik, kriko, bijon anahtarı ve yakıt; olası problemler sonrasında da yola devam edebilmek için gereklidir.
- Standart asfalt SUV araçları ile off-road yapmak sağlıklı olmayacağı için SUV araçların off-road araçlarına dönüştürülmesi gerekmektedir. Lastik, hava filtresi, amortisörler, ışık, çamurluk, gövde zırhları, yükseltme kiti, çatı rafları, kaya kaydırıcı aparatlar ile SUV aracına dönüştürebilmek mümkündür.
Off-Road Macerasına Hazırlananların Oturuşları Nasıl Olmalıdır?
Off-road öncesinde oturuş oldukça önemli olmaktadır ve off-road macerasını daha başarılı şekilde atlatabilmek için doğru pozisyonda oturmaya vakit harcanmalıdır. Oturuşta dikkat edilmesi gerekenler ise şöyledir:
- Öncelikle kişinin yüksek bir oturumu tercih etmesi, koltuğa gömülmemesi gerekmektedir.
- Kaputun üzerinden bakabileceği, arazide ne olduğunu rahatlıkla görebileceği bir yükseklikte oturuyor olması gerekmektedir. Geniş açı etraftakileri görebiliyor olmasına dikkat etmelidir.
- Doğru yükseklik ayarlandıktan sonra emniyet kemeri bağlanmalıdır. Ani ve hesapta olmayan durumlarda süspansiyon sisteminin kişiyi tavana doğru fırlatabilme ihtimali olduğu için bozun zedelenmelerinin veya başka bir zarar verecek durumun yaşanmaması için emniyet kemeri takılmalıdır.
Off-Road Macerası Öncesi Direksiyon Tutuşu Nasıl Olmalıdır?
Off-road yaparken direksiyon tutuşu, parmakların ani hareketler sonucunda yaralanmaması için oldukça önemli olmaktadır. Off-road macerası esnasında çok sayıda engel ile karşılaşılmaktadır ve herhangi bir kayaya, kütüğe ya da farklı bir engele lastik çarptığında; darbe direkt olarak direksiyonda hissedildiği için direksiyonun yanlış tutulması baş parmak yaralanmaları ile sonuçlanabilmektedir. Bazen sadece yaralanma değil, baş parmak kırılması da görülebilmektedir. Bunun önüne geçebilmek için ise, baş parmağın direksiyon simidine paralel olarak tutulması gerekmektedir. Ayrıca iki elin de direksiyonu sağlam bir şekilde kavraması gerekirken direksiyonu çok sıkı tutmamaya da özen gösterilmelidir. Tek ile daha kolay manevra yapılabilen durumlar da bulunmaktadır. Ancak hangi durumlarda hangi el ile manevra yapacağını kişinin kendisinin belirlemesi ve kendisine kolay gelen şekilde tercih etmesi gerekmektedir.
Off-Road Macerasında Araç Kullanırken Bilinmesi Gerekenler Nelerdir?
Off-road yaparken önemli noktalara bakıldığında; düz yolda araç sürme teknikleri ile benzerlik göstermektedir. Ancak ağırlık dağılımının kullanılması noktasında farklılık göstermektedir. Düz yolda ağırlık dağılımında ani değişiklikler olmazken bozuk yol koşullarında giderken aracın ağırlık dağılımı da devamlı olarak değişiklik göstermektedir. Dolayısı ile off-road yaparken sürücünün devamlı sabit bir gaz ile ilerleyebilmesi mümkün olmamaktadır. Değişen koşullara göre gaz pedalına uygulaması gereken basıncı belirlemelidir. Otomatik şanzımanlı bir arazi aracı tercih edilmiş ise sadece gaz pedalını kontrol etmek için enerji harcanmaktadır. Ancak düz vitesli araçlar tercih edilmiş ise; gaza ek olarak debriyajın da kontrol edilmesi gerekmektedir.
Off-Road Macerasında Arazi Şanzımanı Üzerindeki İşaretlerin ve Konumların Anlamları Nelerdir?
Off-road yaparken arazi şanzımanında bilinmesi gereken konumlar aşağıdaki gibidir:
- 2H konumu: Aracın normal iki çeker binek araç gibi hareket etmesini sağlayan konuma verilen isimdir. Motor çekişi sadece şanzımana iletildiği için sürtünmenin daha az olduğu ve düz yollarda yakıttan tasarruf etmek için tercih edilen bir konum olmaktadır.
- 4H konumu: 4 çeker konum olmakla beraber ön ve arka diferansiyellere çekiş gücü farklı oranlarda aktarılmaktadır. Kaygan, yağmurlu, karlı, çamurlu gibi zorlu zeminlerde tercih edilen bir konum olmaktadır.
- 4L konumu: Zor zemin şartlarında sürüş esnasında kontrolü sağlayabilmek için ve motorun tork kuvvetinin tekerleklerde ihtiyaç duyulduğu durumlarda kullanılan bir konumdur. Dik çıkışlar, dik inişler, kayalık ve yavaş gidilmesi gereken yerlerde kullanılmaktadır.
Off-Road Araçları İle İlgili Bilinmesi Gereken Terimler Nelerdir?
Off-road araçları için önemli terimler aşağıda verilmiştir:
- Diferansiyel kilitler: Zor koşullarda aracın hareket kabiliyetinin artması için ön ya da arka diferansiyel üzerindeki tekerleklerin beraber dönebilmesini sağlayan kilitlere verilen isimdir.
- Zeminden yükseklik: Aracın yere en yakın noktasının yerden uzaklığına verilen isimdir ve engel aşma kabiliyeti için önemli bir yüksekliktir.
- Yaklaşma açısı: Aracın ön tekerleklerinin yere bastığı nokta ile en ön noktasını birleştiren doğrunun yer ile olan açısına verilen addır.
- Uzaklaşma açısı: Arka tekerlerin aracın en arka noktası ile birleştiği doğrunun yere olan açısına verilen isimdir.
- Karın açısı: Aracın tepelerden ve setlerden geçme yeteneği bu açı ile anlaşılmaktadır. Kısa ve yüksek olan araçların karın açıları daha iyidir.
- İki dingil açıklığı: Ön ve arka diferansiyellerin eksenlerinin uzaklığına verilen isimdir.
- Tırmanma açısı: Zeminin ve şartların ideal olduğu anda aracın çıkabileceği maksimum eğim bu açı ile anlatılmaktadır.
- Süspansiyon mesafesi: Aracın tekerleğinin maksimum sarkabildiği nokta ile maksimum kapandığı nokta arasında kalan özelliğe verilen isimdir. Bu mesafe arttıkça arazi kabiliyeti de artmaktadır. Buna ek olarak yol konforu da artmaktadır. Off-road araçlarını birbirlerinden ayıran en önemli nokta olma özelliği taşımaktadır.
- Motor freni: Kaygan ve dik zeminlerde aracın bloke olup kontrolden çıkmaması için fren sisteminden önce motorun kompresyonunu yavaşlatma durumuna verilen isimdir. Off-road sürüş teknikleri için önemli terimdir.
- Traksiyon: Aracın lastikler ile motor gücünü yere iletmesi ve zeminde tutunmaması durumudur.
Arazi şanzumanı: Vites kolunun yan kısmındaki küçük kol arazi şanzumanının harekete geçmesini sağlamaktadır ve off-road macerasında kullanılan arazi aracının binek aracından farkı da budur. Arazi araçlarının markalarına ve tiplerine göre arazi şanzumanları farklılık göstermektedir.
Offroad yaparken gerekecek araç-gereçler için offroad ürünleri sayfamızı ziyeret edebilirsiniz.
